حفظ کاربری اراضی
- چه اراضی مشمول قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها می‌باشد؟
کلیه اراضی زراعی، باغها و اراضی که در حکم اراضی کشاورزی هستند، اگر در خارج از محدوده (1) شهرها و شهرک‌های مصوّب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و (2) طرح هادی روستاهای دارای طرح هادی مصوّب واقع شده باشند؛ مشمول قانون فوق هستند (مستند قانونی: ماده 1 قانون حفظ کاربری و تبصره 5 آن).
- برای تغییرکاربری در اراضی چه اقدامی نیاز است و مرجع رسیدگی به آن کجاست؟
در صورتیکه مالکان یا متصرفان اراضی کشاورزی قصد داشته باشند در اراضی مذکور اقداماتی انجام دهند که تغییرکاربری محسوب می‌شود؛ باید مجوزهای قانونی را از مدیریت اموراراضی استان اخذ کنند. شایان ذکر است مجوز تغییرکاربری، مجوز ساخت نیست و ممکن است بر اساس قوانین و مقررات ذیربط اخذ مجوزهای دیگر از سایر مراجع قانونی الزامی باشد (مستند قانونی: ماده 1 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها و تبصره 1 آن).
-مدارک لازم برای تکمیل پرونده‌های تغییرکاربری چیست؟
مدارک لازم برای پرونده‌های مختلف بسته به ماهیت طرح، مکان اجرای طرح و نوع مجوّز یا موافقتنامه متفاوت است. به طور کلی، ارایه «مستندات مالکیت»، اخذ «نظر موافق اداره کل حفاظت محیط زیست استان» و ارایه «موافقت اصولی یا جواز تاسیس» منضم به «نقشه و سایت پلن» برای کلیه طرح‌ها الزامی است. در موارد دیگر حسب مورد ممکن است نظر موافق اداره کل راه و شهرسازی استان، پاسخ استعلام دستگاه‌های مختلف و … مورد نیاز باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هر طرح، به مدیریت اموراراضی استان یا مدیریت جهادکشاورزی شهرستان ذیربط مراجعه نمایید (مستند قانونی: مادّه 7 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها، مواد 1 و 3 آیین نامه اجرایی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها، دستور العمل نحوه و چگونگی دریافت تقاضا، تشکیل و تکمیل پرونده، بررسی کارشناسی، طرح درخواست در کمیسیون تبصره 1 ماده 1 ، نگهداری سوابق و مصوبات و ابلاغ تصمیمات کمیسیون و کمیسیون تقویم و …).
-آیا دهیاری، شورای روستا، بخشداری، فرمانداری و … می‌توانند مجوز تغییرکاربری صادر کنند؟
خیر. یگانه مرجع تشخیص ضرورت تغییرکاربری در اراضی مشمول، کمیسیون تبصره 1 ماده 1 استان و یگانه مرجع موافقت برای اجرای طرح های کشاورزی در اراضی کشاورزی، سازمان جهادکشاورزی استان است. مجوز تغییرکاربری با امضای دبیر کمیسیون تبصره 1 ماده 1 (مدیر اموراراضی استان) و موافقت تبصره 4 ماده 1 برای اجرای طرح های مرتبط با کشاورزی در اراضی کشاورزی با امضای رییس سازمان جهادکشاورزی استان صادر می‌شود (مستند قانونی: ماده 1 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها و تبصره‌های 1 و 4 آن).
-چه اقداماتی تغییرکاربری محسوب می‌شود؟
اقدامات ذیل در صورتی که در اراضی زراعی و باغ‌های موضوع قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها و بدون رعایت ضوابط و مقررات مربوطه و اخذ مجوز از کمیسیون تبصره یک ماده یک و یا موافقت سازمان جهاد کشاورزی در قالب طرح های تبصره 4 الحاقی قانون مذکور حسب مورد صورت گیرد و مانع از تداوم تولید و بهره برداری و استمرار کشاورزی شود به عنوان مصادیق تغییر کاربری غیر مجاز تلقی می گردد:
- برداشت یا افزایش شن و ماسه.
- ایجاد بنا و تأسیسات.
-خاکبرداری و خاکریزی.
- گود برداری.
- احداث کوره های آجر و گچ پزی.
- پی کنی.
- دیوارکشی اراضی.
- دپوی زباله، نخاله و مصالح ساختمانی، شن و ماسه و ضایعات فلزی.
- ایجاد سکونتگاههای موقت.
- استقرار کانکس و آلاچیق.
- احداث جاده و راه.
- دفن زباله های واحد های صنعتی.
- رها کردن پساب های واحد های صنعتی، فاضلاب های شهری، ضایعات کارخانجات.
- لوله گذاری.
- عبورشبکه های برق.
- انتقال و تغییر حقابه اراضی زراعی و باغات به سایر اراضی و فعالیتهای غیر کشاورزی.
- سوزاندن، قطع و ریشه کنی و خشک کردن باغات به هر طریق.
- مخلوط ریزی و شن ریزی.
- احداث راه آهن و فرودگاه.
- احداث پارک و فضای سبز.
- پیست های ورزشی.
- استخر های ذخیره آب غیرکشاورزی.
- احداث پارکینگ مسقف و غیر مسقف.
- محوطه سازی (شامل سنگفرش و آسفالت کاری، جدول گذاری، سنگ ریزی و موارد مشابه).
- صنایع تبدیلی و تکمیلی و غذایی و طرح های موضوع تبصره 4 فوق الذکر.
- صنایع دستی.
- طرح های خدمات عمومی.
- طرح های تملک دارایی های سرمایه ای مصوب مجلس شورای اسلامی (ملی - استانی).
(مستند قانونی: دستور العمل تعیین مصادیق تغییر کاربری غیر مجاز موضوع ماده 10 قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها ).
-مجازات تغییرکاربری غیرمجاز اراضی زراعی و باغ ها (بدون اخذ مجوز کمیسیون تبصره یک ماده یک) چیست؟
براساس ماده 3 اصلاحی قـانون حفظ کاربری اراضـی زراعی و باغ ها ، مجازات تغییرکاربری غیرمجاز اراضی زراعی و باغ ها علاوه برقلع و قمع بنا و مسـتحدثات غیرمجاز ،پرداخت جزای نقدی از یک برابر تا سه برابر بهای اراضی زراعی به قیمت روززمین با کاربری جدید که مورد نظر متخلف بوده است، می باشد.